مضیقه ازدواج در بین اقلیت های مذهبی در ایران

: تحقیقات مربوط به مضیقه ازدواج سابقه چندانی در مطالعات جمعیتی ندارد؛ در واقع، سابقه این مطالعات به نیمه دوم قرن بیستم برمی گردد؛ در این دوره نوسانات شدید مرگ و میر (و تا حدودی نوسانات باروری)، رژیم های جمعیتی جدیدی را به وجود آورد، که سهم به سزایی در تغییرات مربوط به ازدواج نیز بر جای گذاشت. با این حال این موضوع با جدیت کم تری در کشورهایی مثل ایران پی گیری شده است؛ در واقع، علت اصلی این موضوع نبود داده های مناسب در این زمینه می باشد؛ آنچه این پژوهش را از سایر کارهای انجام گرفته متمایز می کند، نگاه محلی به پدیده مضیقه ازدواج می باشد، این تحقیق با تکیه بر اقلیت های مذهبی سعی دارد وضعیت زناشویی این اقلیت ها را شناسایی کند. عمده اطلاعات این پژوهش از داده های 2? مرکز آمار ایران در سال 1385 و هم چنین وضعیت زناشویی این اقلیت ها طی سال های 1375 و 1385 به دست آمده است. هدف بخش اول این مطالعه شناسایی برخی شاخص های مرتبط با تحولات زناشویی (محاسبه میانگین سن ازدواج و عمومیت ازدواج) بوده است. گرچه الزاما مضیقه ازدواج و تاخیر در سن ازدواج مرادف نیستند، با این حال، به منظور تکمیل کار تحقیق، و با استفاده داده های 2? ، برخی تعیین کننده های وضعیت تاهل در بین این اقلیت ها مورد می باشد؛ نتایج نشان می دهد، به طور کلی، میانگین سن ازدواج اول اقلیت های مورد مطالعه از الگوهای متفاوتی برخوردار بوده است. در حال که میانگین سن ازدواج زرتشتیان، برای مردان و زنان، روند افزایشی داشته است، این میانگین برای مسیحیان کاهش یافته است، و برای اقلیت کلیمی تفاوت چندانی نکرده است. عمومیت ازدواج نیز در بین اقلیت های مذهبی در بین تمام اقلیت های مذهبی با کاهش همراه بوده است؛ هرچند که این کاهش در بین مردان اقلیت های زرتشتی و کلیمی بیشتر بوده است. تجزیه و تحلیل داده های 2? نشان می دهد وضعیت اشتغال به تحصیل افراد و نیز پایه تحصیلی (پس از کنترل سن)، مهم ترین متغیر معنی دار و مرتبط با وضعیت تاهل می باشد؛ با این که بین محل سکونت و وضعیت تاهل در این مطالعه ارتباط معنی داری دیده نشد ولی به نظر می رسد، تاثیر محل سکونت نیز از طریق سواد بر وضعیت تاهل اعمال می گردد.